اختصاصی پیام آشنا - تصمیم کابینه رژیم صهیونیستی برای اشغال کامل شهر غزه، نهتنها موجی از اعتراضات جهانی را برانگیخته بلکه حتی در داخل این رژیم نیز با مخالفتهای جدی سیاسی و نظامی مواجه شده است. تحلیلها نشان میدهد این اقدام، هم تهدیدی جدی برای غیرنظامیان فلسطینی و هم عامل تضعیف جایگاه بینالمللی اسرائیل خواهد بود.
وزیران امور خارجه انگلیس، آلمان، ایتالیا، استرالیا و نیوزیلند در بیانیهای مشترک، طرح اشغال غزه را رد کرده و خواستار اصلاح فوری سازوکارهای امدادرسانی شدند. اتریش و کانادا نیز صراحتاً از ضرورت برقراری آتشبس فوری سخن گفتند. نخستوزیر اسکاتلند هشدار داد که این تصمیم به تشدید خشونت و رنج مردم فلسطین منجر میشود.
مقاماتی چون یائیر گولان، رئیس حزب «دموکرات»، و گادی شامنی، ژنرال بازنشسته ارتش، این طرح را «حکم اعدام برای اسیران اسرائیلی» و اقدامی بیفایده برای شکست حماس دانستند. آنها هشدار دادند که این مسیر نهتنها به هدف نظامی نمیرسد، بلکه اقتصاد و مشروعیت بینالمللی اسرائیل را بهشدت تضعیف میکند.
با وجود تعویق نشست اضطراری شورای امنیت به یکشنبه، کشورهای متعددی از جمله روسیه، چین، الجزایر و چند دولت اروپایی خواستار بررسی فوری موضوع شدهاند. منابع دیپلماتیک میگویند این اقدام بخشی از تلاش فزاینده برای مهار تشدید تنشها توسط تلآویو است.
ابعاد انسانی و رسانهای بحران
گزارشهای میدانی از غزه، علاوه بر کشتار غیرنظامیان، از هدف قرار گرفتن سیستماتیک خبرنگاران خبر میدهد. بیش از ۲۳۰ خبرنگار و فعال رسانهای در ماههای اخیر جان باختهاند و دهها دفتر رسانهای تخریب شده است. همزمان، ورود خبرنگاران خارجی به غزه ممنوع مانده و تنها تعداد معدودی تحت کنترل ارتش اسرائیل اجازه ورود یافتهاند. نهادهای بینالمللی این اقدامات را نقض آشکار آزادی رسانهها توصیف کردهاند.
موضع ایران؛ اشغال غزه، جنایت جنگی تمامعیار
سخنگوی وزارت خارجه ایران این طرح را «ادامه سیاست نسلکشی» دانسته و از سازمان همکاری اسلامی خواسته نشست اضطراری برگزار کند. جنبش حماس نیز در بیانیهای، اشغال غزه و کوچ اجباری ساکنان آن را «جنایت جنگی تمامعیار» خوانده و آمریکا را مسئول کامل جنایات اسرائیل معرفی کرده است.
موضع کشورهای عربی و اسلامی
همزمان با افزایش فشارهای دیپلماتیک بر تلآویو، بیش از ۲۰ کشور عربی و اسلامی در بیانیهای مشترک طرح اسرائیل برای «اعمال کنترل کامل نظامی بر نوار غزه» را محکوم کردند. در این بیانیه که مصر، عربستان سعودی، قطر، اردن، بحرین، ترکیه، امارات متحده عربی و عمان نیز از امضاکنندگان آن هستند، این اقدام «تشدید خطرناک و غیرقابل قبول»، «نقض آشکار قوانین بینالمللی» و «جنایت علیه بشریت» توصیف شده است.
این کشورها هشدار دادند که اشغال کامل غزه نهتنها فرصتهای دستیابی به صلح را از بین میبرد بلکه تلاشهای منطقهای و بینالمللی برای کاهش تنش و پایان دادن به درگیری را تضعیف خواهد کرد. گزارشها حاکی است که حتی در داخل اسرائیل نیز این طرح با مخالفت شدید رئیس ستاد کل ارتش و هشدارهای متعدد در جلسه کابینه امنیتی روبهرو شده است.
این حجم از محکومیتها نشان میدهد که اسرائیل بیش از هر زمان دیگری در عرصه دیپلماسی منزوی شده است. حتی بخشی از نخبگان سیاسی و نظامی این رژیم نسبت به پیامدهای طرح نتانیاهو هشدار میدهند. با این حال، تداوم حمایت برخی قدرتها و فقدان سازوکار الزامآور برای توقف عملیات نظامی، همچنان مانع اصلی مهار بحران به شمار میرود. در چنین شرایطی، خطر تشدید بحران انسانی در غزه بیش از پیش جدی است.