اختصاصی پیام آشنا- در شرایطی که نرخ رشد جمعیت ایران و روند کاهش ازدواج و فرزندآوری به شکل نگران‌کننده‌ای ادامه دارد، اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت بیش از پیش به یک ضرورت ملی و استراتژیک تبدیل شده است. با این حال، بررسی‌ها و اظهارات مسئولان و کارشناسان نشان می‌دهد که این قانون هنوز نتوانسته است به اهداف تعیین شده دست یابد و روند اجرای آن با موانع و کاستی‌های مهمی مواجه است.
موانع کلیدی اجرای قانون جوانی جمعیت
در گفت‌وگوی اختصاصی با پیام آشنا، سید محسن موسوی‌زاده به بررسی موانع اجرای قانون جوانی جمعیت پرداخت. وی نبود بودجه کافی، ضعف نظارت و ناهماهنگی میان نهادهای مسئول را از مهم‌ترین چالش‌های اجرای قانون جوانی جمعیت برشمرد. موسوی‌زاده تاکید کرد که بدون تأمین امنیت شغلی، دسترسی به خدمات درمان ناباروری، تسهیلات مسکن و حمایت‌های مالی، صرف تصویب قانون جوانی جمعیت نمی‌تواند تغییر محسوسی در روند جمعیتی کشور ایجاد کند. وی همچنین ایجاد سامانه ملی نظارت و ارزیابی، تخصیص بودجه پایدار و فعال‌سازی رسانه‌ها برای ترویج فرهنگ فرزندآوری را از راهکارهای کلیدی برای بهبود وضعیت جوانی جمعیت دانست.
موانع اجرای قانون جوانی جمعیت: نبود بودجه و موازی‌کاری نهادها
سید محسن موسوی‌زاده به‌وضوح بیان می‌کند که چالش‌های مالی و سازمانی از مهم‌ترین موانع اجرای قانون جوانی جمعیت است. وی می‌گوید بدون حمایت مالی مستمر و هماهنگی بین نهادهای مرتبط، تلاش‌ها برای افزایش جوانی جمعیت به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
نقش دستگاه قضایی در حمایت از اجرای قانون جوانی جمعیت
معاون پیگیری حقوق عامه دادستانی کل کشور، وحید میرحسینی، نیز بر اهمیت نظارت و برخورد جدی با ترک فعل‌ها در اجرای سیاست‌های جوانی جمعیت تأکید کرده است. وی معتقد است همکاری گسترده میان نهادهای حاکمیتی و فرهنگ‌سازی عمومی از عوامل اصلی موفقیت قانون جوانی جمعیت است.
بحران مسکن؛ مانعی اساسی در مسیر جوانی جمعیت
بحران مسکن به عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی سیاست‌های جوانی جمعیت شناخته می‌شود. آمارها نشان می‌دهد که بیش از ۷۰ درصد جوانان در سن ازدواج، نداشتن مسکن مناسب را دلیل اصلی تأخیر در ازدواج و کاهش میل به فرزندآوری می‌دانند. این مسئله به‌عنوان مانعی جدی در مسیر تحقق اهداف جوانی جمعیت باقی مانده است.
آمارهای هشداردهنده کاهش ازدواج و نرخ باروری
بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، نرخ ازدواج و باروری در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته است. این روند نزولی نشان می‌دهد که اجرای قانون جوانی جمعیت نیازمند تدابیر عملی و همه‌جانبه برای بازگرداندن تحرک به جمعیت جوان کشور است.
ضرورت اصلاحات علمی و شجاعانه در سیاست‌گذاری جوانی جمعیت
سید رضا رئیس کرمی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، تأکید می‌کند که سیاست‌های جوانی جمعیت باید بر پایه رویکردهای علمی و عدالت‌محور طراحی شود. جوانی جمعیت باید به عنوان یک ضرورت تمدنی و راهبردی برای حفظ پویایی کشور مورد توجه قرار گیرد.
راهکارها برای تقویت قانون جوانی جمعیت
اجرای موفق قانون جوانی جمعیت نیازمند تخصیص بودجه کافی، هماهنگی بین‌بخشی، و ایجاد زیرساخت‌های حمایتی است. همچنین نقش فرهنگ‌سازی و رسانه‌ها در ترویج ارزش‌های خانواده و فرزندآوری نباید نادیده گرفته شود. تنها با عزم ملی و مدیریت کارآمد می‌توان اهداف قانون جوانی جمعیت را تحقق بخشید و چالش‌های ساختاری را پشت سر گذاشت.
