خانی‌نژاد - در تاریخ ۲۷ فروردین‌ماه، نشست خبری رئیس دانشگاه خوارزمی با خبرنگاران در سالن جلسات این دانشگاه برگزار شد. مدتی است اختلافاتی میان مدیریت شهری کرج و دانشگاه خوارزمی بر سر پروژه قطار شهری و محل دپوی آن مطرح شده است.
دانشگاه خوارزمی اعلام کرده که شهرداری کرج نسبت به این دانشگاه بدعهدی کرده و در خصوص عقب‌نشینی اراضی و مجوزهای تجاری و فرهنگی توافق‌شده، عمل نکرده است.
از سوی دیگر، شهرداری کرج قصد دارد دپوی قطار شهری را در ۱۵ هکتار از اراضی دانشگاه احداث کند؛ در حالی که دانشگاه معتقد است این زمین برای دپو مناسب نیست و شهرداری زمینی بزرگ‌تر (بیش از ۳۰ هکتار) در غرب دانشگاه در اختیار دارد که می‌تواند برای این منظور استفاده شود. دانشگاه با توجه به جمعیت ۱۴ هزار دانشجو و ۲ هزار عضو هیئت علمی و پرسنل، این تصمیم را غیرقابل قبول می‌داند و خواستار توجه جدی‌تر مسئولان شده است.
همچنین دانشگاه خوارزمی اعلام کرده که شهرداری، پرونده این دانشگاه را به کمیسیون ماده ۱۰۰ برده و جریمه‌ای ۳۰۰ میلیارد تومانی برای آن صادر کرده است؛ موضوعی که دانشگاه آن را بی‌سابقه و به‌عنوان فشاری سنگین تلقی می‌کند.
مدیریت شهری کرج در جلسات مختلف، آمادگی خود را برای همکاری و تحویل زمین به دانشگاه اعلام کرده، اما این امر را منوط به توافق و تحویل زمین از سوی دانشگاه دانسته است. اختلافات موجود عمدتاً بر سر محل دپوی قطار شهری، عقب‌نشینی اراضی، مجوزهای مرتبط و مسائل حقوقی-مالی است که دانشگاه آن را مصداق بی‌عدالتی و بدعهدی شهرداری کرج می‌داند.
ادامه این روند، علاوه بر ایجاد تنش میان نهادهای شهری و علمی، می‌تواند پروژه قطار شهری را با تأخیرهای بیشتر مواجه کند؛ چرا که دانشگاه در صورت لزوم از ابزارهای حقوقی برای دفاع از حقوق خود بهره خواهد گرفت. حل این مناقشه مستلزم پایبندی شهرداری به تعهدات قبلی و انتخاب گزینه‌های کم‌تنش‌تر است.
تاکنون مهرداد کیانی، شهردار کرج، اظهار نظری رسمی در این خصوص نداشته است. در مقابل، بیژن عبدالهی، رئیس دانشگاه خوارزمی، در نشست خبری با خبرنگاران، ضمن انتقاد از عدم همکاری شهرداری، نسبت به جزئیات این اختلافات توضیحاتی ارائه کرد.
عبدالهی با اشاره به نهر دلمبر، گفت که پس از ورود موقت شهرداری به دانشگاه، این نهر بدون ساماندهی رها شده و به محل عبور فاضلاب تبدیل شده است. وی همچنین به جریمه ۳۰۰ میلیارد تومانی دانشگاه توسط کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری اشاره کرد و اعلام کرد که بودجه دانشگاه توان پرداخت این مبلغ را ندارد.
در این میان، مسعود محمدی، رئیس شورای شهر کرج نیز خواستار برگزاری جلسات حضوری بین طرفین برای حل اختلافات شده است.
عبدالهی معتقد است کارشناسان نسبت به قربانی شدن دانشگاه‌ها در توسعه شتابزده شهری هشدار داده‌اند و جامعه دانشگاهیان بر ضرورت پایبندی به تعهدات قانونی، اولویت‌دهی به منافع بلندمدت آموزشی و استفاده از گزینه‌های جایگزین برای دپوی مترو تأکید دارد.
بر اساس اظهارات رئیس دانشگاه، شهرداری کرج زمینی ۳۰ تا ۴۵ هکتاری در غرب دانشگاه دارد که می‌تواند به عنوان جایگزین اراضی دانشگاه برای احداث دپو استفاده شود. با این وجود، تاکنون شهردار کرج پاسخی مشخص به این پرسش نداده است که چرا علیرغم وجود زمین مناسب، بر استفاده از بخش جنوب غربی دانشگاه اصرار می‌شود.
طبق مطالعات انجام‌شده، دانشگاه خوارزمی در اولویت احداث دپو قرار نداشته است، اما شهرداری همچنان این درخواست را تکرار می‌کند. رئیس دانشگاه تأکید دارد که استفاده از زمین‌های چندین هکتاری موجود در غرب دانشگاه منطقی‌تر و بدون تنش است و تبدیل اراضی آموزشی به دپو، آینده آموزش عالی کشور را تهدید می‌کند.
دانشگاه خوارزمی این اصرار شهرداری را ناشی از نگاه کوتاه‌مدت و تخلف از تعهدات قبلی می‌داند. به گفته مسئولان دانشگاه، این اقدام پیامدهای متعددی به همراه خواهد داشت؛ از جمله اختلال در طرح‌های توسعه‌ای دانشگاه، توقف پروژه ساخت ۱۰۰۰ واحد خوابگاه متأهلی در راستای طرح جوانی جمعیت، کاهش امکان توسعه آزمایشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و تهدید فعالیت سایت لرزه‌نگاری مجاور محل دپو.
عبدالهی همچنین به آلودگی‌های صوتی و زیست‌محیطی ناشی از فعالیت دپوی مترو اشاره کرد که می‌تواند خسارات مالی و پژوهشی جبران‌ناپذیری ایجاد کند.
وی بار دیگر به تحمیل جریمه‌های سنگین کمیسیون ماده ۱۰۰ اشاره کرد و گفت پرداخت جریمه ۳۰۰ میلیارد تومانی با بودجه محدود دانشگاه ممکن نیست.
رئیس دانشگاه خوارزمی تأکید کرد که تجربه ناموفق واگذاری زمین برای احداث بلوار خوارزمی و عدم ایفای تعهدات شهرداری، احتمال تکرار این روند را افزایش داده و تهدیدی جدی برای حفظ اراضی آموزشی خواهد بود. وی با بیان اینکه این اراضی متعلق به نسل‌های آینده است، هشدار داد که واگذاری آنها به پروژه‌های مسکونی یا صنعتی، آینده آموزشی کشور را به خطر می‌اندازد.
عبدالهی قاطعانه مخالفت خود را با واگذاری اراضی دانشگاه اعلام کرد و خواستار عمل به تعهدات قبلی و انتخاب جایگزین مناسب‌تری برای دپوی مترو شد.
در همین حال، مسعود محمدی، رئیس شورای شهر کرج نیز بر لزوم برگزاری جلسات حضوری برای حل اختلافات تأکید کرد و گفت: “دپوی قطار شهری بحثی شخصی نیست و همه اقشار جامعه از آن منتفع می‌شوند.”
قاسم‌پور، سخنگوی شورای اسلامی شهر کرج نیز در جلسه ۲۰۴ شورا عنوان کرد: “باید مشکل مردم حل شود و این طرح عمرانی از طریق حکم میان دستگاه‌ها که همواره مثبت وارد عمل شده‌اند، پیش برود؛ ما امیدواریم مذاکرات بدون مناقشه به نتیجه برسد.”
بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، تاکنون هیچ اظهار نظر مشخص و مستقیمی از سوی شهردار کرج درباره این مناقشه در رسانه‌ها منتشر نشده است. عمده موضع‌گیری‌ها توسط رئیس دانشگاه خوارزمی و اعضای شورای شهر صورت گرفته است.
اگرچه در برخی منابع اشاره شده که مدیرکل روابط عمومی شهرداری کرج به نشست خبری رئیس دانشگاه واکنش نشان داده، اما همچنان جزئیاتی از موضع رسمی شهردار منتشر نشده است.
در مجموع، ادامه این اختلافات علاوه بر مختل کردن برنامه‌های جاری دانشگاه، می‌تواند آینده آموزش عالی و اعتماد عمومی به نهادهای علمی را تهدید کند. تحلیلگران راهکار موجود را استفاده از زمین ۴۵ هکتاری شهرداری در غرب دانشگاه می‌دانند که می‌تواند منافع شهری و دانشگاهی را همزمان تأمین کند.
