خالی‌فروشی و کلاهبرداری؛ بحران اصلی پلتفرم‌های فروش طلا
متاسفانه، در گذشته شاهد تجربیات تلخی مانند ماجرای کوروش کمپانی و سایر پلتفرم‌های مشابه بوده‌ایم که در آنها، افراد زیادی با اعتماد به وعده‌های پوچ این شرکت‌ها، سرمایه‌های خود را از دست داده‌اند.
تبلیغات گسترده پلتفرم‌های آنلاین فروش طلا درحالی در سطح شهر، شبکه نمایش خانگی و فضای مجازی روز به روز بیشتر می شود که نگرانی ها درباره خالی‌فروشی و کلاهبرداری این پلتفرم ها نیز افزایش یافته است؛ مردم باید با احتیاط بیشتری در این خصوص عمل کنند.
در سال‌های اخیر، با گسترش فناوری و پلتفرم‌های آنلاین، خرید و فروش طلا نیز وارد فضای مجازی شده است. این پلتفرم‌ها با وعده‌های جذاب و سهولت در معاملات، توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده‌اند.
اما در کنار این مزایا، خطرات و عواقب جدی نیز در کمین سرمایه‌گذاران است که اغلب نادیده گرفته می‌شوند. این گزارش به بررسی جامع این مخاطرات، با استناد به موضع‌گیری‌های رسمی نهادهای ذی‌ربط، تجربیات واقعی کاربران، با یادآوری تجربیات تلخ گذشته و همچنین با در نظر گرفتن ورود پلیس امنیت اقتصادی به این حوزه می‌پردازد.
مشکلات و مخاطرات خرید و فروش آنلاین طلا:
1) عدم شفافیت و نظارت کافی: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این پلتفرم‌ها، عدم شفافیت در عملکرد و نبود نظارت کافی است. بسیاری از این پلتفرم‌ها فاقد مجوزهای لازم از نهادهای ذی‌صلاح مانند بانک مرکزی هستند و مشخص نیست که دقیقا چه سازوکاری برای خرید و فروش طلا دارند. این امر موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاران در معرض سوءاستفاده و کلاهبرداری قرار گیرند.
2) خطر کلاهبرداری و تقلب: پلتفرم‌های آنلاین به دلیل ماهیت مجازی خود، مستعد کلاهبرداری و تقلب هستند. بسیاری از این پلتفرم‌ها ممکن است طلا را با قیمت‌های نامتعارف عرضه کنند و یا اصلا طلایی در کار نباشد و صرفاً یک کلاهبرداری اینترنتی باشد. همچنین، در برخی موارد گزارش شده است که طلاهای خریداری شده دارای عیار پایین‌تر از آنچه ادعا شده، بوده اند.
3) مشکلات در تحویل فیزیکی طلا: بسیاری از این پلتفرم‌ها به طور مشخص اعلام نمی‌کنند که چه زمانی و چگونه طلای خریداری شده به صورت فیزیکی تحویل داده می‌شود. این موضوع به ویژه در مورد طلای آب شده که به صورت آنلاین خریداری می شود، بسیار پررنگ است. کاربران بسیاری گزارش داده‌اند که پس از خرید طلا، با مشکلاتی در تحویل فیزیکی آن روبرو شده و در نهایت موفق به دریافت طلای خود نشده‌اند.
4) نوسانات قیمت و ریسک بالای سرمایه‌گذاری: قیمت طلا به شدت تحت تأثیر نوسانات بازار قرار دارد. سرمایه‌گذاری در طلا، به‌ویژه در پلتفرم‌های آنلاین، با ریسک بالایی همراه است. بسیاری از این پلتفرم‌ها با وعده سودهای نجومی، سرمایه‌گذاران را ترغیب به سرمایه‌گذاری می‌کنند، در حالی که امکان از دست دادن کل سرمایه وجود دارد.
5) عدم امکان بررسی فیزیکی طلا: در خرید آنلاین طلا، امکان بررسی فیزیکی و اطمینان از اصالت آن وجود ندارد. خریداران باید صرفاً به ادعاهای فروشنده اعتماد کنند که این امر ریسک بالایی به همراه دارد.
6) مشکلات قانونی و حقوقی: در صورت بروز مشکل، پیگیری حقوقی در مورد پلتفرم‌های آنلاین با چالش‌های متعددی همراه است. بسیاری از این پلتفرم‌ها در خارج از کشور ثبت شده‌اند و یا اطلاعات شفافی از صاحبان آنها در دسترس نیست.
تجربیات تلخ گذشته و لزوم هوشیاری بیشتر
متاسفانه، در گذشته شاهد تجربیات تلخی مانند ماجرای کوروش کمپانی و سایر پلتفرم‌های مشابه بوده‌ایم که در آنها، افراد زیادی با اعتماد به وعده‌های پوچ این شرکت‌ها، سرمایه‌های خود را از دست داده‌اند. این تجربیات تلخ باید به عنوان زنگ هشداری برای عموم مردم عمل کند تا با احتیاط بیشتری در زمینه سرمایه‌گذاری، به ویژه در فضای مجازی، عمل کنند و فریب تبلیغات فریبنده پلتفرم‌های غیرمجاز را نخورند.
بانک مرکزی بارها نسبت به خطرات سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌های غیرمجاز هشدار داده و بر ضرورت اخذ مجوزهای لازم برای فعالیت در این حوزه تاکید کرده است. همچنین، بانک مرکزی اعلام کرده است که هیچ مجوزی برای خرید و فروش آنلاین طلا صادر نکرده است و مسئولیت هرگونه ضرر و زیان متوجه خود سرمایه‌گذاران است.
دادستانی نیز با ورود به این موضوع، نسبت به کلاهبرداری‌های گسترده در پلتفرم‌های آنلاین طلا هشدار داده و از مردم خواسته است تا با احتیاط بیشتری در این زمینه عمل کنند. پرونده‌های متعددی در دادسراها در حال رسیدگی است که نشان دهنده گستردگی این کلاهبرداری‌ها است.
رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا اعلام کرده است که این پلیس با همکاری قوه قضائیه به موضوع فعالیت سایت‌ها و سکوهای برخط فروش طلای آب شده ورود پیدا کرده است. هدف از این ورود، جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی و دفاع از حقوق شهروندان است. پلیس امنیت اقتصادی در تلاش است با همکاری بانک مرکزی، اتاق اصناف و سایر سازمان‌های مرتبط، سازوکارهای لازم برای ایجاد امنیت در این حوزه را تعریف و نظارت لازم را بر وبگاه‌ها و تارنماهای فروش برخط طلا اعمال کند. بر اساس این گزارش، بانک مرکزی با همکاری اتاق اصناف نسبت به طراحی سامانه پایش آنلاین اقدام خواهد کرد.
گفتنی است، توییت اخیر مدیرعامل دیجی‌کالا که از مزایای فروش آنلاین طلا دفاع کرده و مخالفان را به بی منطقی متهم کرده، با واکنش تند برخی از کاربران مواجه شده است. یکی از کاربران در پاسخ به دیجی کالا تأکید کرده است که “از دیجی‌کالا طلای آنلاین خریداری کرده و در حال حاضر، این پلتفرم از تحویل فیزیکی طلای او سر باز می‌زند و می‌گوید که هیچ وعده‌ای در مورد زمان تحویل فیزیکی طلا نداده بوده است.”
این موضوع به خوبی نشان دهنده مخاطرات و عدم مسئولیت پذیری این پلتفرم‌هاست و یادآور تجربیات تلخ گذشته و کلاهبرداری‌هایی از جنس کوروش کمپانی است.
با توجه به موارد ذکر شده، اکیداً به مردم توصیه می‌شود از خرید و فروش آنلاین طلا در پلتفرم‌های غیرمجاز خودداری کنند. فریب وعده‌های جذاب سودهای نجومی را نخورید و قبل از سرمایه‌گذاری در هر پلتفرمی، از مجوزهای رسمی و سابقه فعالیت آن اطمینان حاصل کنید. به یاد داشته باشید که تجربه‌های تلخ گذشته مانند ماجرای کوروش کمپانی نباید تکرار شود.
در صورت تمایل به سرمایه‌گذاری در طلا، از روش‌های مطمئن و قانونی مانند خرید از طلافروشی‌های معتبر و دارای مجوز و یا سرمایه‌گذاری در صندوق‌های طلا استفاده کنید.
خرید و فروش آنلاین طلا در پلتفرم‌های غیرمجاز، با خطرات و عواقب جدی همراه است. عدم شفافیت، احتمال کلاهبرداری، مشکلات در تحویل فیزیکی، نوسانات قیمت و ریسک بالای سرمایه‌گذاری، تنها بخشی از این مخاطرات است. با توجه به هشدارهای رسمی نهادهای ذی‌ربط، ورود پلیس امنیت اقتصادی به این حوزه، تجربیات تلخ گذشته و تجربیات ناگوار کاربران، لازم است مردم با هوشیاری و احتیاط بیشتری در این زمینه عمل کنند و فریب وعده‌های جذاب این پلتفرم‌ها را نخورند. درس عبرت از ماجراهایی مانند کوروش کمپانی باید همواره پیش چشمان ما باشد و هوشیاری در برابر اینگونه کلاهبرداری ها یک ضرورت است.