سکوت در برابر تجاوز، لکه ننگی در تاریخ آژانس
اختصاصی پیام آشنا - در شرایطی که تحولات منطقه و فشارهای بین‌المللی بر پرونده هسته‌ای ایران افزایش یافته است، شصت‌ونهمین کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین به کانون توجه دیپلماتیک و حقوقی تبدیل شده است. ایران با ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای برای محکومیت حملات اخیر به تأسیسات هسته‌ای خود، تلاش دارد ضمن دفاع از حقوق هسته‌ای و امنیت ملی، اعتبار آژانس و نظام پادمانی را نیز حفظ کند.
مقاومت استراتژیک ایران
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در سخنرانی خود با تأکید بر حق ذاتی ایران برای فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای و پایبندی به اصول حقوق بین‌الملل، حملات اخیر رژیم اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای را نقض آشکار منشور سازمان ملل و اساسنامه آژانس خواند. او سکوت آژانس در محکومیت این تجاوزات را مورد انتقاد قرار داد و خواستار اقدام فوری برای جلوگیری از عادی‌سازی حملات غیرقانونی شد.
اسلامی همچنین به بدعهدی طرف‌های غربی در برجام و تلاش غیرقانونی سه کشور اروپایی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه اشاره کرد و تأکید نمود که ایران تحت هیچ شرایطی حقوق هسته‌ای خود را فدای فشار سیاسی یا تحریم‌ها نخواهد کرد. او خواستار پایبندی دقیق به زمان‌بندی قطعنامه ۲۲۳۱ تا ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ شد و اعلام کرد هرگونه تلاش برای بازگرداندن مفاد قطعنامه‌های لغو شده، فاقد اثر قانونی است.
پیام روشن اسلامی این است که ایران آماده همکاری و تعامل فنی و دیپلماتیک با آژانس است، اما در برابر فشارهای سیاسی و نظامی تسلیم نمی‌شود. این ترکیب از مقاومت استراتژیک و دیپلماسی فعال، هشداری واضح به جامعه بین‌الملل است: احترام به حقوق بین‌الملل و امنیت ملی ایران ضروری است و هرگونه تلاش برای عادی‌سازی بی‌قانونی با واکنش جدی مواجه خواهد شد.
دیپلماسی فعال ایران در وین
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، تأکید کرد که ایران برای تصویب قطعنامه پیشنهادی خود با کشورهای مختلف رایزنی خواهد کرد و تلاش دارد حمایت جامعه بین‌الملل را جلب کند. او هشدار داد که آمریکا با تهدید به کاهش کمک‌های مالی به آژانس سعی در مانع‌تراشی دارد، اما ایران این موضوع را یک چالش مشترک بین‌المللی و نه صرفاً مسأله داخلی می‌داند.
توافق فنی با آژانس؛ نقطه عطف اعتمادسازی
توافق قاهره میان ایران و آژانس فراتر از یک سند فنی صرف است و نقطه عطفی در تعامل تهران و جامعه بین‌الملل محسوب می‌شود. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، تأکید کرد که بازگشت فعالیت‌های راستی‌آزمایی و همکاری فنی مؤثر، نه تنها ابهامات برنامه هسته‌ای ایران را رفع می‌کند، بلکه اعتماد و ثبات منطقه‌ای و جهانی را نیز تقویت خواهد کرد.
به بیان تحلیلی، این توافق نشان می‌دهد که ایران مایل به همکاری فنی شفاف است، اما همزمان بر حفظ استقلال و حقوق خود تأکید دارد. اجرای موفق این توافق، آزمونی برای کارآمدی نظام پادمانی آژانس خواهد بود؛ توانایی آژانس در اعمال کنترل کامل، شاخص کلیدی کاهش تردیدهای بین‌المللی و تضمین امنیت جهانی است.
پیامدها و اهمیت کنفرانس
ترکیب مقاومت استراتژیک ایران و دیپلماسی فعال با آژانس، نمایانگر رویکرد دوگانه تهران است: حفظ حقوق هسته‌ای در برابر فشار سیاسی و نظامی، همراه با همکاری فنی و شفاف با نهادهای بین‌المللی. این رویکرد علاوه بر تأمین امنیت ملی ایران، اعتبار آژانس و نظام پادمانی را نیز به آزمون می‌گذارد و اهمیت تعامل چندجانبه و رعایت اصول بین‌المللی را برجسته می‌کند.
نتایج شصت‌ونهمین کنفرانس عمومی آژانس، که از ۱۵ تا ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۵ در وین برگزار می‌شود، می‌تواند مسیر همکاری‌های هسته‌ای ایران و نحوه مواجهه جامعه بین‌الملل با حملات اخیر به تأسیسات هسته‌ای ایران را تعیین کند.