بسته‌های حمایتی از صنعت در پیچ بروکراسی
اختصاصی پیام آشنا- با گذشت بیش از یک ماه از آغاز اجرای بسته‌های حمایتی دولت برای صنایع، آمارها و بازخوردهای فعالان اقتصادی نشان می‌دهد که این حمایت‌ها، با وجود تلاش‌های انجام‌شده، همچنان نیازمند بازنگری جدی و تقویت فوری است. شرایط خاص کشور در پی تحولات اخیر منطقه‌ای، تحریم‌های مستمر، و کاهش تقاضای داخلی، بخش تولید را در وضعیتی بحرانی قرار داده است؛ وضعیتی که نه تنها تولید، بلکه اشتغال و امنیت اقتصادی کشور را تهدید می‌کند.
بسته حمایتی؛ شروع خوب، ادامه‌ای مبهم
صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی ایران، با تأکید بر نقش مثبت دولت در تدوین بسته‌های حمایتی، از وجود ابهاماتی جدی در آن سخن گفته است. به گفته او، بخشی از احکام این بسته‌ها از سوی نهادهای قانونی مانند معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری مورد ایراد قرار گرفته و هنوز اجرای کامل آن با مانع مواجه است. این در حالی است که فعالان اقتصادی از تأخیر در بهره‌برداری و تخصیص تسهیلات انتقاد دارند و برخی، عملاً نتوانسته‌اند از مزایای وعده داده شده بهره‌مند شوند.
از سوی دیگر، سعید شجاعی، معاون وزیر صمت، از تلاش دولت برای ایجاد هماهنگی با نهادهایی همچون بانک مرکزی به‌منظور تحریک تقاضا خبر داده است. اما رکود تقاضا در برخی صنایع تا ۸۰ درصد و افت شاخص شامخ به سطوح بی‌سابقه، نشان از عمق بحران دارد.
داده‌ها چه می‌گویند؟
گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران درباره وضعیت خردادماه ۱۴۰۴، به وضوح تصویر رکود در بخش صنعت را ترسیم می‌کند. کاهش همزمان در شاخص‌های تولید، سفارش جدید، اشتغال و موجودی مواد اولیه، موجب شده تا شاخص کل شامخ به ۴۲.۹ و در بخش صنعت به ۴۲.۱ برسد؛ اعدادی که کمترین مقدار در چند سال اخیر هستند.
افت شاخص صادرات به ۴۰.۹ و شاخص تولید صنعتی به ۳۴.۸، زنگ خطر رکود ساختاری را به صدا درآورده‌اند. در چنین شرایطی، فعالان اقتصادی از عدم تخصیص ارز، قطعی‌های مکرر انرژی، و دشواری‌های گمرکی به‌عنوان موانع اساسی یاد می‌کنند.
بنگاه‌ها زیر فشار، اشتغال در معرض خطر
بسیاری از بنگاه‌های صنعتی کشور، به‌ویژه واحدهای کوچک و متوسط، نه‌تنها با بحران فروش و مواد اولیه، بلکه با مشکل در تأمین نقدینگی برای پرداخت حقوق کارگران روبه‌رو هستند. شاخص اشتغال به ۴۶.۳ رسیده که از پایین‌ترین سطوح در هفت سال اخیر محسوب می‌شود. این داده‌ها نشان می‌دهد که در صورت بی‌توجهی به وضعیت موجود، کشور با موجی از تعدیل نیرو مواجه خواهد شد.
مسیر پیش‌رو؛ بازنگری، اجرا، شفافیت
در شرایط فعلی، سیاست‌های حمایتی دولت باید از حالت کلی‌گویی خارج شده و وارد فاز اجرایی روشن، قابل‌پیگیری و شفاف شوند. بسته‌های حمایتی باید متناسب با نیازهای واقعی صنایع بازطراحی شده و اجرای آن‌ها از سوی نهادهای تخصصی، از جمله اتاق بازرگانی و تشکل‌های صنفی، رصد شود.
کارشناسان پنج اولویت فوری را برای عبور از وضعیت کنونی پیشنهاد می‌کنند:
1. تأمین پایدار انرژی صنایع، با برنامه‌ریزی فصلی و اطلاع‌رسانی شفاف
2. رفع موانع گمرکی و بهبود دسترسی به مواد اولیه از مسیرهای مطمئن ارزی
3. بازنگری در سیاست‌های تعهد ارزی برای صادرات
4. اجرای سریع و کامل تسهیلات بانکی با ضمانت‌های واقع‌گرایانه
5. تحریک تقاضای داخلی با ابزارهای مالیاتی، یارانه‌ای و اعتباری هدفمند
بازنگری و تقویت بسته‌های حمایتی نه فقط یک توصیه اقتصادی، بلکه ضرورتی حیاتی برای حفظ ستون فقرات اقتصاد کشور یعنی تولید و اشتغال است. اگر اکنون تصمیمی قاطع گرفته نشود، ترمیم آسیب‌های آتی بسیار پرهزینه‌تر خواهد بود.
**
قابل توجه زائران اربعین؛ زائران چگونه ارز خریداری کنند؟
زائران متقاضی ارز اربعین از روز شنبه (چهارم مردادماه) تا ۲۲ مردادماه برای ثبت نام و دریافت سهمیه ارز اربعین فرصت دارند و می‌توانند تا سقف ۲۰۰ هزار دینار عراق با نرخ مرکز مبادله ارز و طلا، خریداری کنند.
به گزارش پیام آشنا، طبق اعلام بانک مرکزی، عملیات فروش ارز زیارتی اربعین برای زائران اربعین حسینی (ع) در سال جاری از روز شنبه (چهارم لغایت ۲۲ مرداد ماه) از طریق چهار بانک ملی، پست بانک، تجارت و صادرات انجام می‌شود و که براساس آن هر زائر ایرانی متقاضی خرید (بالای پنج سال) می‌تواند حداکثر تا سقف ۲۰۰ هزار دینار عراق به نرخ فروش مرکز مبادله ارز و طلای ایران (ETS) به صورت حضوری و یا حتی غیر حضوری، با ارائه مرداک هویتی از جمله اصل کارت ملی، گذرنامه و یا برگه تردد اربعین، ارز مورد نیاز خود را خریداری و دریافت کند.
برای دریافت این ارز، در ابتدا لازم است که هرکدام از زائران دریافت ارز اربعین در سامانه سماح (سازمان حق و زیارت) ثبت نام کنند و متعاقب آن اگر تمایل دارند که ارز خود را به صورت غیر حضوری دریافت کنند باید اطلاعات خود را در برنامه‌های اعلام شده از سوی بانک‌های عامل (برای مثال پیام رسان بله) ثبت کرده و معادل ریالی ارز مورد نیاز خود را واریز کنند و سپس در تاریخی که اعلام کرده‌اند به شعبات مورد نظر مراجعه کرده و ارز خریداری شده خود را دریافت کنند.
گفتنی است؛ فروش ارز اربعین به زائرین بالای پنج سال با ارائه اصل کارت ملی و گذرنامه یا «برگه تردد اربعین» معتبر زائر و طی مراحل مربوطه توسط بانک عامل امکانپذیر بوده و در خصوص زائرین بین پنج تا ۱۵ سال، باید حتما «اصل شناسنامه» به جای کارت ملی ارائه شود.