طالقان قربانی نابرابری منابع در بحران‌ها
بخش نخست، مهدی آهنگری- جنگ همواره یکی از مخرب‌ترین پدیده‌هایی است که زندگی انسان‌ها را در ابعاد مختلف تحت تأثیر قرار می‌دهد. در میان پیامدهای متعددی که جنگ‌ها بر جوامع دارند، جابجایی اجباری جمعیت یکی از بارزترین و فراگیرترین آثار آن است. یکی از اشکال این جابجایی، مهاجرت از شهر به روستا است؛ پدیده‌ای که به دلایل مختلف امنیتی، معیشتی و اجتماعی رخ می‌دهد و پیامدهایی چندبعدی به همراه دارد.
مهاجرت افراد یا خانوار‌ها، از مکانی به مکانِ دیگر دلایل مختلفی دارد که می‌تواند اختیاری یا اجباری باشد که بررسی به اختیار یا اجباری بودن در این زمینه نیاز به مطالعات و نظرسنجی میدانی دارد .
علل مهاجرت معکوس به روستا در زمان جنگ
1. احساس ناامنی در مناطق شهری
در زمان جنگ، شهرها معمولاً اهداف اصلی حملات نظامی و درگیری‌های مستقیم هستند در این مورد تهران و کرج و هشتگرد و نظر آباد از این امر مستنثنی نبوده و بمباران‌ها، تخریب زیرساخت‌ها و حضور نیروهای دشمن زندگی را برای ساکنان دشوار و خطرناک می‌سازد. در نتیجه، بسیاری از مردم برای حفظ جان خود و خانواده‌شان به سمت مناطق روستایی که از خطوط درگیری دورتر هستند، مهاجرت موقت می‌کنند.
2. کمبود منابع و نقصان در خدمات شهری
جنگ باعث اختلال در زنجیره تأمین، تعطیلی بازارها، قطعی آب، برق و خدمات درمانی و آموزشی می‌شود. در حالی که بسیاری از روستاها به دلیل وابستگی به کشاورزی و منابع طبیعی، در شرایط بحرانی نیز توان تأمین نیازهای اولیه را دارند.
3. دسترسی به شبکه‌های حمایتی
مهم ترین عامل در سفر به طالقان : مهاجران شهری اغلب در روستاهایی ساکن می‌شوند که خویشاوندان یا آشنایانی در آن‌جا دارند. این ارتباطات اجتماعی و خانوادگی، زمینه‌ساز حمایت روانی و مادی مهاجران در محیط می‌شود.
پیامدهای مهاجرت موقت به روستاهای طالقان
الف) برای مهاجران:
احساس امنیت نسبی: دوری از خط مقدم جنگ آسودگی بیشتری برای زندگی روزمره فراهم می‌کند.
سازگاری دشوار با سبک زندگی روستایی: بسیاری از مهاجران شهری با محیط سنتی، کشاورزی‌محور و کم‌امکانات روستا ناآشنا هستند و سطح توقعات در زدگی شهری با امکانات و خدمات ارائه شده در این وضعیت تفاوت آشکار دارد ، نبود و کمبود زیر ساخت های لازم در طالقان بویژه در حوزه بهداشت و درمان (صف طولانی پمپ بنزین و صف داروخانه و صف نانوایی)
محدودیت دسترسی به خدمات: امکانات آموزشی، درمانی و ارتباطی در روستاها اغلب محدودتر از شهرهاست.
ب) برای جامعه روستایی طالقان :
مشابه این وضعیت در زمان کرونا هم بوجود آمد و پیامدهای آن زمان و عدم پذیرش ها و تنش ها و اتفاقات خوب و بد در تاب آوری شهری و روستایی بین ساکنین دائم و موقت مشاهدات و تجربیاتی بود .
افزایش فشار جمعیتی: ورود جمعیت زیاد می‌تواند منابع آب، غذا و زمین را تحت فشار قرار دهد.
تغییرات فرهنگی و اجتماعی: ورود شهرنشینان ممکن است منجر به تغییرات در سبک زندگی، رفتارها و حتی بروز تنش‌هایی میان مهاجران و ساکنان بومی شود.
فرصت‌های اقتصادی: افزایش جمعیت می‌تواند بازار مصرف روستا را گسترش دهد و رونق اقتصادی به همراه آورد، به‌ویژه اگر دولت‌ها از آن حمایت کنند.
مهاجرت به روستا در زمان جنگ، پاسخی طبیعی و اضطراری به شرایط بحرانی است که مردم برای حفظ جان، تأمین معیشت و دستیابی به آرامش نسبی اتخاذ می‌کنند. این پدیده گرچه می‌تواند مزایایی مانند امنیت و دسترسی به منابع طبیعی داشته باشد، اما چالش‌هایی نیز برای مهاجران و جوامع میزبان ایجاد می‌کند. مدیریت صحیح این فرآیند، نیازمند سیاست‌گذاری‌های حمایتی، افزایش امکانات روستایی، و تقویت همبستگی اجتماعی بین مهاجران و بومی‌هاست تا از بروز بحران‌های جدید جلوگیری شود.