اختصاصی پیام آشنا- حادثه انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس در تاریخ ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ یکی از بزرگ‌ترین حوادث صنعتی سال‌های اخیر کشور به شمار می‌رود. این انفجار که منجر به فوت ۲۸ نفر، مجروحیت بیش از ۱۰۰۰ نفر و آسیب‌های جدی به زیرساخت‌های بندری شد، واکنش سریع و گسترده مقامات کشوری، استانی و نهادهای امدادی را در پی داشت.
ابعاد حادثه
بنا بر اطلاعات اولیه، انفجار در یکی از محوطه‌های دپوی کانتینری بندر شهید رجایی رخ داده است؛ محوطه‌ای که عمدتاً برای نگهداری کالاهای غیر اساسی و عمدتاً کانتینری استفاده می‌شده است. بر اساس اظهارات مسئولان، هیچ محموله سوختی یا نظامی در محل انفجار وجود نداشته و علت حادثه در حال بررسی نهایی است، هرچند احتمال وجود کالاهای شیمیایی خطرناک مطرح شده است.
اقدامات مدیریت بحران
• ورود سریع مقامات ملی: رئیس‌جمهور، وزرای کشور و راه، رئیس سازمان هلال احمر، و استاندار هرمزگان به محل حادثه اعزام شدند. شخص رئیس‌جمهور روزگذشته از محل بازدید میدانی به عمل آورد.
• اعلام عزای عمومی: دولت چهاردهم روز دوشنبه را در سراسر کشور عزای عمومی اعلام کرد؛ استاندار هرمزگان نیز سه روز عزای عمومی در استان اعلام کرده است.
• امدادرسانی: بیش از ۱۰۰۰ مجروح به بیمارستان‌ها منتقل شده‌اند که اکثریت آنها ترخیص شده و حدود ۱۹۰ نفر در بیمارستان‌ها بستری‌اند. عملیات اطفای حریق با همکاری نیروهای امدادی، ارتش، سپاه و هلال احمر تقریباً به پایان رسیده و اکنون در مرحله لکه‌گیری است.
• بازگشت به روال عادی: صادرات و واردات از بندر شهید رجایی با سرعت از سر گرفته شده و عملیات ترخیص کالا به حالت عادی برگشته است.
ابعاد اقتصادی
با توجه به اینکه بندر شهید رجایی تنها ۸ درصد از واردات کالاهای اساسی کشور را بر عهده دارد و عمده واردات کالاهای اساسی از بندر امام خمینی(ره) انجام می‌شود، نگرانی جدی در خصوص تأمین کالاهای اساسی در سطح ملی وجود ندارد. همچنین طبق گزارشات، هیچ کالای اساسی در محل حادثه وجود نداشته است.
واکنش‌های بین‌المللی
• دولت روسیه با اعزام تیم‌های امدادی متخصص به ایران، اعلام همبستگی و آمادگی برای کمک کرد.
• رئیس‌جمهور روسیه نیز در پیامی رسمی، مراتب تسلیت خود را ابراز کرد و بر حمایت از ایران در کاهش تبعات این حادثه تأکید نمود.
ابعاد اجتماعی و رسانه‌ای
نماینده ولی‌فقیه در هرمزگان و مسئولان دولتی بر اهمیت مدیریت افکار عمومی و انتشار اخبار دقیق، شفاف و امیدبخش تأکید کردند. در این راستا از رسانه‌ها خواسته شد از انتشار اخبار تحریک‌آمیز یا نادرست خودداری کنند تا مانع از بهره‌برداری روانی دشمنان شوند.
حادثه بندر شهید رجایی یک زنگ خطر جدی برای ارتقاء استانداردهای ایمنی بنادر کشور بود. واکنش سریع مسئولان، کنترل نسبی بحران و حفظ تداوم عملیات بندری نشان از ارتقاء سطح مدیریت بحران نسبت به سال‌های گذشته دارد. با این حال، ضرورت بازنگری در سازوکارهای ایمنی، انبارداری مواد خطرناک، آموزش نیروهای عملیاتی و بهبود زیرساخت‌های امدادرسانی در بنادر کشور به شدت احساس می‌شود.
