تردد خودروهای بی‌کیفیت و فرسوده نه تنها یکی از عوامل ناترازی سوخت است بلکه آلودگی هوا را نیز تشدید می‌کند.
پیام آشنا: نگاهی به تاریخچه مصرف بنزین نشان می‌دهد که علاوه بر مصرف بالای سوخت خودروهای جدید، به دلیل عدم اسقاط خودروهای فرسوده، مصیبت مصرف بنزین روز به روز بیشتر می‌شود.
برای فهم دقیق این مسئله باید اشاره کرد که در سال ۱۳۹۸ مصرف بنزین میانگین ۹۵ میلیون لیتر در روز بود و امروز این رقم به میانگین ۱۲۰ میلیون لیتر رسیده است؛ یعنی طی ۴ سال، مصرف بنزین بیش از ۲۰ میلیون لیتر بیشتر شده است. به بیان دیگر هر سال بین ۵ تا ۶ میلیون لیتر به مصرف روزانه بنزین افزوده شده است.
نکته قابل توجه آنکه در سال ۱۳۹۰ میزان مصرف روزانه بنزین بین ۵۷ تا ۵۹ میلیون لیتر در روز بود که یعنی در طول ۱۲ سال مصرف این سوخت بیش از ۲ برابر شده است.
به گفته کارشناسان، خودروهای خارجی صدی ۳ تا ۴ و خودروهای داخلی صدی ۱۰ تا ۱۲ لیتر مصرف بنزینشان است که اگر خودروهای داخلی، استاندارد بودند هم اکنون مصرف بنزین در کشور ۶۰ میلیون لیتر در روز بود و می‌توانستیم بیش از ۵۰ میلیون لیتر در روز، بنزین صادر کنیم.
خودروهای فرسوده را از رده خارج کنید!
نکته قابل توجه آنکه برخی از کارشناسان و متولیان دولتی راه اندازی پالایشگاه‌های جدید را چاره کار کاهش ناترازی بنزین عنوان می‌کنند در حالی که این موضوع به منزله پاک کردن صورت مسئله است. طبق تاکید کارشناسان اقتصادی، ساخت و راه اندازی هر پالایشگاه در بهترین حالت ۳ تا ۴ سال زمان می‌برد؛ به عنوان نمونه راه اندازی و تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس که یکی از پالایشگاه‌های کارآمد در این حوزه محسوب می‌شود، ۱۲ سال طول کشید.
بنابراین نه ساخت پالایشگاه و نه حتی واردات بنزین چاره کار نیست بلکه اگر دولت واقعاً دغدغه کاهش مصرف سوخت را دارد باید فکری به حال و روز کیفیت خودروهای داخلی و البته خروج خودروهای فرسوده از سطح شهر کند.
در این بین حتی اگر بر مصرف بنزین بالای خودروهای جدید چشم ببندیم، برای چشم پوشی از تردد روزانه بالغ بر ۱۲ تا ۱۴ میلیون وسیله متحرک فرسوده هیچ بهانه‌ای نداریم‌برای چشم پوشی از تردد روزانه بالغ بر ۱۲ تا ۱۴ میلیون وسیله متحرک فرسوده هیچ بهانه‌ای نداریم. این آمار زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم هر خودروی فرسوده تقریباً در روز ۴.۱۳ صدم لیتر بنزین بیشتر از خودروی غیرفرسوده مصرف می‌کند.
به صورت دقیق‌تر، تعداد خودروهای سواری در حال تردد در کشور ۲۱ میلیون دستگاه است که از این تعداد یک میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه که ۶ درصد این خودروها را تشکل می‌دهد فرسوده است. البته اگر سن فرسودگی را ۱۵ سال در نظر بگیریم تعداد این خودروها به ۲.۵ میلیون دستگاه می‌رسد. همچنین ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت در سطح کشور تردد می‌کند که از این تعداد ۹۰ درصد و به عبارتی ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت فرسوده است در کشور تردد می‌کنند.
از یک میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه کامیون، کامیونت و کشنده نیز ۲۵۰ هزار دستگاه (۲۳ درصد) فرسوده است. تعداد اتوبوس‌های درون شهری در حال تردد در سطح کشور ۲۲ هزار دستگاه است که از این تعداد ۱۸ هزار دستگاه و به عبارتی ۸۲ درصد فرسوده است. همچنین ۱۳ هزار دستگاه از ۲۳ هزار دستگاه اتوبوس برون شهری در حال تردد در کشور، فرسوده است که این تعداد ۵۷ درصد کل اتوبوس‌های برون شهری را تشکیل می‌دهد. همچنین ۳۴ هزار خودرو دولتی در سطح کشور تردد می‌کند که ۳۲ درصد از این خودروها یعنی ۱۱ هزار خودرو دولتی، فرسوده است.
